Bireysel emeklilik faiz midir?

İTTİHADUL ULEMA Fetva Kurulu, "Bireysel emeklilik faiz midir?" sorusuna yanıt verdi.

 

Fetvada, şu ifadelere yer verildi.

 

"Bireysel Emeklilik ya da tedavülde olan diğer adıyla özel sigorta;  devlet tarafından zorunlu olarak yapılması gereken sigortanın bulunmaması nedeniyle ya da sigortası var ama gelecekle ilgili yatırım yapma niyetinde olan şahısların bankalara belirli bir meblağ vermesi, emeklilik sürecinde ise bu meblağı fazlasıyla almasıdır.

 

Birden fazla çeşidi bulunan faizin en yaygın olanı, verilen paranın fazlasıyla geri alınmasıdır. İslam'a göre para kendi cinsiyle takas edildiği zaman aynı miktarda olması şarttır. Aksi takdirde bu faizdir, haramdır.

 

Sigorta şirketleri düzenli olarak aldıkları paraları, müşterilerine ya fazlasıyla geri ödüyorlar ya da daha azıyla... Bu aşikârdır. Böyle bir durumun söz konusu olduğu muamelelerin caiz olması söz konusu olamaz. Çünkü burada gerçekleşen takas misli misline değildir.

 

Faizli bankaların açtığı özel sigortanın haram olduğu konusunda ihtilaf yoktur. Çünkü bu bankalar, aldıkları parayı faizli sistemlerde kullanıyor ve fazlasıyla geri veriyorlar.

 

Katılım/finans bankalarının bireysel emeklilik adı altında açmış oldukları sistem ise İslami kazanç usullerine göre olursa caizdir. Şöyle ki; aylık düzenli olarak belli bir zamana kadar bankalara ödenen bu paralar banka ve parayı yatıranlar arasında kâr payı anlaşmasıyla değerlendirilirse ve parayı yatıran kişi emekli olduktan sonra ya da vefat ettiğinde mirasçılar elde edilen kârı alırsa bu muamele caizdir. Emekli olacak kişi, bu paranın helal ortamlarda çalıştırılacağı hususunda ve "yüzdelik" olarak kâr payını bankayla anlaşmalıdır. Aralarında meçhul kalacak ya da sonradan münakaşa etmelerine sebebiyet verecek her türlü kapalılığın ortandan kalkması gerekir.

 

Bireysel emekliliğin caiz olması için para yatıran kişinin istediği zaman bu anlaşmadan geri çekilme ve hayatını kaybetme durumunda, yatırmış olduğu bütün paraları mirasçıları aracılığıyla geri alma hakkının bulunması gerekir. Çünkü bu para kendisine aittir. Sadece anlaşma gereği bankalara verilmiştir. Bu bakımdan bunun geri alınmama durumu söz konusu olmamalıdır." (İLKHA)