Toz taşınımı nedir nasıl oluşur?

Toz taşınımı, Dünya ekosistemi için büyük önem taşımaktadır. Türkiye ve çevresindeki çöl (Sahra, Arabistan gibi) ve yarı-kurak alanlardan kalkan toz aerosollerin taşınması, iklim, kara ve deniz ekosistemleri ile insan faaliyetleri ve sağlığı açısından büyük öneme sahiptir.

 

Solunum yolu ve kalp rahatsızlığı bulunanlar ile yaşlı ve çocuklar, toz taşınımından en fazla etkilenen kesimdir. Toz fırtınaları, hava ve deniz ulaşımını da olumsuz yönde etkiliyor. Toz kaynak alanlarına yakın bölgelerde, fırtınaların yaşandığı dönemlerde havaalanları kapatılmakta, karayolu ulaşımında ise büyük sıkıntılar yaşanmaktadır.

 

Türkiye, Orta Doğu ve Afrika kaynaklı çöl tozlarından etkilenmektedir. Türkiye'de olan toz taşınımı, Basra alçak basınç merkezinin daha etkili olduğu ilkbahar, sonbahar ve yaz aylarında daha yoğun gerçekleşmektedir.

 

Toz taşınımı nasıl oluşur?

 

Çöllerde göreceli olarak daha büyük olan toz parçacıkları, kaynak alanlarının yakınlarında çökerken, küçük olanlar ise binlerce kilometre yol kat edebilmektedir. Bu durum toz taşınımı olarak tarif edilir. Toz taşınımı, etkisini toz fırtınalarıyla daha uzak alanlara taşıyabilir. (İLKHA)