Midyat’ta açılan Dünyanın ilk Telkâri Müzesi’ne Ziyaretçi Akını

Mardin'in Midyat ilçesinde, Midyat Belediyesi’nce açılan dünyanın ilk Telkâri Müzesi, tarihi konakta her gün yüzlerce yerli ve yabancı ziyaretçilerini ağırlıyor. Müzeler haftası dolayısıyla öğrenciler de, öğretmenleri ile birlikte dünyanın ilk telkâri müzesini ziyaret edip, yetkililerden bilgi aldılar.

Dinlerin ve Dillerin şehri olarak bilinen Midyat ilçesi bin bir güzel sanata da sahiplik ediyor.

Süryani ustalar tarafından geçmişten günümüze kadar ulaştırılan 3 bin yıllık telkâri sanatı ile yapılan takılar, ev eşyaları, hançerler, silahlar gibi eserler açılan müzede gelecek nesillere aktarılıyor.

Akçakaya Mahallesi Süryani Çarşısında bulunan Telkâri Müzesi'nde Bizans, Roma, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserler yer alıyor. Tümüyle el işçiliğine dayalı, ince tel halinde çekilen gümüşün bükülmesiyle hazırlanan, çok küçük motiflerin kaynak yardımıyla bir araya getirildiği telkâri sanatı, yerli ve yabancı ziyaretçilerden de büyük ilgi görüyor.

Midyat Kaymakamlığı ve Midyat Belediyesi’nin başvurusu üzerine Türk Patent ve Marka Kurumunca coğrafi işaret belgesiyle tescillenen geleneksel telkâri sanatını günümüzde de Midyat’taki atölyelerde tutkuyla sürdüren Süryani ustalar, birbirinden farklı motifleri tel tel işleyerek gümüş yüzük, küpe, kolye, kemer, bilezik, broş ve anahtarlık gibi çeşitli ürünlere dönüştürüyor.

 Müzeyi ziyaret ettiğinizde ilk olarak sizleri telkârinin sanatının tarihçesinin yazılı olduğu bir tablo sizleri karşılıyor. Daha sonra müze görevlisi Yusuf Çetin tarafından gezdirilen ziyaretçilere, son olarak telkâri sanatı ile eserlerin yapılışı canlı olarak gösterilip gezileri sonlandırılıyor. Ziyaretçiler, müzede bol fotoğraf çektikten sonra gezilerini tamamlıyorlar.

Müze Görevlisi ve Telkâri Ustası Yusuf Çetin, “Müzemiz dünyanın ilk telkâri müzesi olarak tarihe geçti. Telkâri sadece bizim Midyat’a ait bir sanat yani Süryanilerin sanatı. Midyat’ın yerel halkı da zaten Süryanilerden oluşuyordu. 3 bin yıllık bir geçmişi var. Süryaniler tarafından günümüze kadar getirilmiş. Farklı topluluklar da burada yaşadığı için onlar da Süryanilerden öğrendi, ben de telkâri ustasıyım Süryanilerin yanında öğrendim. Bu müze de belediyemiz tarafından Veysi Şahin Belediye Başkanımız tarafından açıldı burası. Bunun için de ona teşekkür ediyoruz ve buraya ilgi çok gerçekten. Hani telkâriyi biliyorlar mesela, telkâriyi çok duymuş, ama hakkında bilgisi yok. Burada da o bilgiyi vermek için yapılmış bir müze aslında. Hem bilgi veriyoruz ve yapım aşamasını gösteriyoruz onlara. Burada aynı zamanda Osmanlı döneminden kalma parçalarımız var, Roma döneminden, Bizans döneminden. Bir de mezarlıktan çıkma parçalarımız var. Onların da tanıtımını yapıyoruz ve yöresel dediğimiz eskiden kıyafet var, işte takılarımız var. Onlar hakkında da bilgi veriyoruz” dedi.

Müzeyi gezen Betül Çatak, “Bugün telkâri müzesindeyiz. Burada çok tarihi şeyler var. Burası çok çok güzel, çok beğendim” dedi.

Müzeyi gezen Elif Çelik, “Midyat’ın telkâri Müzesi’ndeyiz. Arkadaşlarımızla beraber burayı gezmeye geldik. Burada bir tane bize anlatan arkadaş oldu. Burada 3 bin yıllık tarihi eserleri öğrendik, gördük, gezdik. Çok güzel şeyler vardı; küpeler olsun, çantalar olsun, hepsini elle yapmışlar, Sümerlerden gelmiş, biz burada gördük, eğlendik. Çok güzel bir yer. Hepinizin gelmesini tercih ederim. Çünkü tarihimizi öğrenmek, bunları gezmek, öğrenmek çok güzel bir şeydi. Burada biz gezerken çok gördük, telkâri çok var Midyat’ta. Dükkânları olsun, yapılış yerleri olsun. Midyat‘ta zaten gezerken her yerde telkarili şeyler vardı, ama bu kadar güzel olduğunu bilmiyorduk. Bu müzeye gelince burada öğrendik nasıl, neyin ne olduğunu. Çok güzel” dedi.

Müzeyi gezen Ebrar Çelik, “Telkari Müzesi’ni gezmeye geldik arkadaşlarımızla. Eserlerini görmeye geldik. Telkâri müzesi çok güzel bir yer. 3 bin yıllık eserleri olduğunu bilmiyorduk. Biz de yeni öğrendik şu an. Müzenin içi çok güzel, doğal el sanatları var, vazolar var, el işlemeleri, çantalar falan. Herkesin gelip görmesi gereken yer bence” dedi.

Müzeyi gezen Kübra Kozlak, “Telkari Müzesi’ndeyiz, arkadaşlarımızla buraya geldik. Gümüş eşyaları gördük, mezarlardan çıkarılan eşyaları burada sergiliyorlar. Ayriyeten turistler geliyor bakıyor, böyle şaşırıyorlar, etkileniyorlar. En çok dikkatimi o hançerler çekti, böyle çok beğendim. Bir de Midyat‘ta doğan insanlar artı birle başlıyor, buradaki şeyleri görmeleri daha şey oluyor. Herkesin gelmesi gereken yerler, çok etkilenebileceğiniz yerler buralar. Çok el emeği olan yerler. Böyle sabredebilecek insanların yaptığı şeyler, mezarlardan çıkarılan 3 bin yıllık eşyalar bile var burada. Çok güzel şeyler var yani” dedi.