“SURİYE’NİN GELECEĞİ” PANEL SERİSİNİN İKİNCİSİ DÜZENLENDİ

Moderatörlüğünü Mardin Artuklu Üniversitesi İİBF Dekan Yardımcısı Dr. Mehmet İhsan Özdemir’in yaptığı  “Suriye’deki Gelişmeler ve Suriye’nin Geleceği” paneline; Suriye Anayasa Bildirgesi Hazırlama Komisyonu Başkanı M.A.Ü Öğretim Üyesi  Dr. Abdulhamid Alawak panelist olarak katıldı.

Mardin Artuklu Üniversitesi Rektörlük Konferans Salonunda gerçekleştirilen “Suriye’deki Gelişmeler ve Suriye’nin Geleceği” panel serisinin ikincisi, “ Suriye’de Hukuk ve Anayasa “ başlığı kapsamında anayasa bildirgesi hazırlama süreci ve Suriye’deki geçiş dönemi ele alındı.

Mardin Artuklu Üniversitesinin bölgedeki stratejik konumu ve Suriyelilere yönelik açtığı Arapça eğitim programları sayesinde birçok Suriyeli öğrenciye eğitim verildiği belirtilirken, MAÜ mezunlarının ve Suriyeli akademisyenlerin Suriye’nin yeniden inşa sürecinde önemli roller üstlendiği ifade edildi. Ayrıca, Türk akademisyenlerin Suriye’de yürüttüğü projelerin de dikkate değer olduğu vurgulandı.

Panelin moderatörü Mardin Artuklu Üniversitesi İİBF Dekan Yardımcısı Dr. Mehmet İhsan Özdemir, Mardin Artuklu Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Suriye Anayasa Bildirgesi Hazırlama Komisyonu Başkanı Dr. Abdülhamit Alawak’ı takdim ederek, Alawak’ın Suriye’deki toplumsal ve siyasi dönüşümlerin öncülerinden biri olduğunu, hukuk ve siyaset bilimleri alanında deneyimli bir akademisyen olarak tanındığı belirtti.

Alawak’ın, 2016’dan itibaren Mardin Artuklu Üniversitesi’nde hukuk alanında dersler vermeye başladığı ve Suriye muhalefeti içinde aktif görevler üstlendiği ifade edildi. Ayrıca Suriye muhalefetinin oluşturduğu komisyonlarda hukuki eğitimler verdiğini ve Cenevre Barış Görüşmelerinde muhalefeti temsilen bulunduğu aktarıldı. Alawak, yakın zamanda ise anayasa bildirgesi hazırlama komisyonu başkanı olarak atanarak 2 Mart’ta uluslararası aktörlerin katıldığı bir toplantıda bildirgeyi sunduğunu ifade etti.

SURİYE ANAYASA BİLDİRGESİ VE GEÇİŞ SÜRECİ

Panelde, Anayasa Bildirgesi Hazırlama Komisyonu’nun kuruluş amacı, yetki kaynağı ve çalışma süreci ele alındı. Alawak, anayasanın hazırlanırken hem Türkiye hem de ABD’deki anayasalardan örnek alındığını belirtti. Bildirgenin, Suriye’nin geçmiş anayasalarından tamamen kopmadan, uluslararası hukuk çerçevesinde hazırlandığını vurguladı.

Panelde, anayasanın halk arasında tartışmalara neden olan bazı hükümlerine de değinildi. Özellikle “Suriye Arap Cumhuriyeti” ifadesinin korunması ve din-devlet ilişkilerinin nasıl düzenleneceği konusu ele alındı. Alawak, anayasa tarihinde yer alan bazı ifadelerin değiştirilmemesinin hukuki ve toplumsal denge açısından önemli olduğunu belirtti.

Bunun yanı sıra, anayasa bildirgesinde ilk kez kültürel ve dinsel haklara dair maddelere yer verildiği ve halkların haklarının güvence altına alındığı ifade edildi. Alawak, anayasanın siyasi katılımı ve ifade özgürlüğünü koruduğunu ancak geçiş süreci boyunca bazı hakların kademeli olarak uygulanacağını belirtti.

SURİYE’DE SEÇİM SÜRECİ VE GEÇİŞ DÖNEMİ

Panelde, Suriye’deki seçim sürecine ilişkin önemli açıklamalar yapıldı. Alawak, 29 Ocak 2025’te düzenlenen Devrim Konferansı’nda Suriyeli askeri grupların bir araya gelerek Ahmed Hüseyin eş-Şara’yı başkan olarak atadıklarını hatırlattı. Bu sürecin anayasa bildirgesinin temel taşlarından biri olduğunu belirterek, mevcut sistemde meclisin üçte birinin doğrudan başkan tarafından atanacağını, geri kalanının ise her ilde oluşturulacak seçim komisyonları ve bu seçim komisyonlarınında elit bir siyasal katılım tarafından belirleneceğini ifade etti.

Alawak, geçiş sürecinde herhangi bir seçim yapılmayacağını ve bu sürecin beş yıl süreceğini belirtti. Seçimlerin, güvenlik ve yargı mekanizmalarıyla desteklenerek sağlıklı bir şekilde yönetilmesi gerektiğini vurguladı. Aksi takdirde, rejim kalıntılarının iktidarı ele geçirme riskinin doğacağını ifade etti.

Son olarak, affedilen rejim unsurlarının toplumsal uzlaşı sürecine nasıl entegre edileceğine dair tartışmalar da ele alındı. Alawak, Suriye’de genel af ilan edildiğini ve rejim kalıntılarının silah bıraktığını belirterek, halkın adalet taleplerinin de dikkate alınacağını vurguladı.

Panel, katılımcıların sorularıyla interaktif bir şekilde devam ederken, Suriye’nin geleceğine dair önemli değerlendirmelerle sona erdi.